Het oude normaal of het nieuwe normaal, zeg het maar…

25/05/2020

Wat kiezen jij en je praktijk hierna?

De wereld staat aardig op z’n kop. We zijn met elkaar in een heel bijzondere tijd beland.

Het vraagt van ons allemaal dat we het ‘normaal’ telkens tegen het licht houden. Een voorbeeld. Normaal was in de pre-Corona tijd dat wanneer iemand een hand uitstak, je de ander ook een hand gaf. Dat was een soort automatisch reflex. Inmiddels zijn we zo gewend dat het nieuwe normaal is dat we geen handen meer geven. Maar welke van de twee is nou eigenlijk ‘normaal’? Dat is dus door plaats en cultuur bepaald. Normaal is behoorlijk arbitrair.

 

Gaan we terug naar het oude normaal of gaan we naar het nieuwe normaal

Om in de metafoor te blijven van het handen schudden, is de vraag wil je terug naar het handen schudden of gaan we naar een nieuwe manier van begroeten?

Dit kleine maar impactvolle voorbeeld – wie heeft niet nog steeds dat het raar voelt – is er een van de enorme hoeveelheid vraagstukken die op ons af gaan komen.

 

Antropologe Tjitske Kramer heeft een goede infographic gemaakt over de verandering waar we nu in zitten, bezien vanuit haar vakgebied. De kernvraag daarin is feitelijk: gaan we terug naar het ‘oude normaal’, of kiezen we voor het ‘nieuwe normaal’? Kijk maar eens voor je verder leest. https://youtu.be/ek6WtrhDLp8

 

Het toen en het nu

In 2012 gaven wij een workshop voor praktijkeigenaren. De boodschap was: ‘Je belangrijkste taak is het behouden en vinden van mensen’, waarop een groot deel van de 15 aanwezige praktijken ons enigszins verbaasd aan. De reactie was logisch, op een vacature solliciteerde destijds immers 40+ dierenartsen. Dat was normaal in 2012. Anno 2020 is dat heel anders, er is een gevecht gaande om de dierenarts. Het mooie eraan is dat je ziet dat praktijken die lang geleden besloten hebben werk te maken van vooral het behouden van personeel veel minder moeite hebben met het vinden van nieuwe mensen. Praktijken daarentegen die met ‘verbazing keken, blijken het veel lastiger te hebben. En dat heeft niets te maken met binnen/buiten de randstad, of wel of geen keten. Het gaat om de aandacht voor het personeel, ofwel, ‘het nieuwe normaal’.

 

De neiging is om in de waan van de dag alle ballen weg te slaan die op je afkomen, in de hoop dat je morgen vast meer tijd hebt om even afstand te nemen. Druk druk druk… Er is geen tijd om eens rustig stil te staan bij een vraag als ‘hoe behoud ik mijn personeel?’. Logisch, als het je amper lukt alle klanten af te handelen. Of toch niet zo logisch? Ongetwijfeld is hier een belangrijk verschil met de praktijken die in 2012 wel de tijd namen om even stil te staan en toen al de keuze hebben gemaakt om meer aandacht aan hun personeel te besteden.

 

Het nu en het dan

Feitelijk is het nu in 2020 met Covid-19 het 2012 van toen. En wordt 2028 het 2020 van nu. Wat ik daarmee wil zeggen, is dat je zelf een grote mate van regie kan nemen hoe 2028 eruit gaat zien. Alleen dat doe je niet op 31 december 2027 maar dat doe je nu al. Juist in alle hectiek neem je even afstand. Ga je objectief kijken wat er werkelijk aan de hand is.

 

Juist in zo’n grote maatschappelijke transitiefase moet je jezelf een aantal belangrijke vragen stellen, die je alleen kunt stellen door eerst even wat afstand te nemen.

-Wil je terug naar het oude normaal, pre Covid-19?
– Wil je naar het nieuwe normaal?

 

In beide gevallen zul je actie moeten ondernemen als ondernemer en als team met je praktijk. Sommige thema’s zullen maatschappelijk worden bepaald (handen schudden, 1.5 meter afstand, beschermende maatregelen). Dat wordt dan het nieuwe normaal. Of misschien wil je wel dat het nieuwe normaal wordt dat economische groei niet een vanzelfsprekend doel is, maar ecologische groei wel. Wie weet willen je klanten dat ook wel? Dat vraagt dan wel nieuw denken en handelen.

 

Wanneer je terug wilt naar het oude normaal dan zal je je moeten verhouden tot het nieuwe normaal. Kortom wat wil je vasthouden en wat wil je loslaten, en hoe verhoud je je dan tot de omgeving, de maatschappij, de collega-dierenarts etc.

 

Eigenlijk gaat het dan heel erg om waarden en je identiteit; hoe duidelijker die zijn hoe beter jij en je praktijk zijn voorbereid op een nieuw normaal. Hoge bomen vangen veel wind. En waarom kunnen ze dat? Omdat ze goed en diep geworteld zijn en daardoor mee kunnen buigen om weer terug te buigen zonder ontworteld te raken: ze zijn veerkrachtig. En veerkracht is wat we nodig hebben, verandering is het nieuwe normaal. Covid-19 is daar nog maar een voorproefje van als we het vergelijken met de gevolgen van bij voorbeeld klimaatverandering.

 

Mijn persoonlijke mening is dat we als mens behoorlijk ontworteld zijn, los van de natuur. Voor velen heerst het gevoel dat we over alles controle hebben. Of het nu gaat om klimaatverandering, oorlog etc. Als we dat écht zouden willen, kunnen we de controle overnemen. Hoe lastig ook, maar het kan wel. Maar een minuscuul virusje laat ons beseffen dat we soms helemaal geen controle hebben. Ik denk dat het lang geleden is dat we in het westen in een situatie zijn beland waar wij als mens zo duidelijk geen controle hebben. En terug naar de boom en de wortel, wij mensen zijn hoogstwaarschijnlijk niet meer zo diep geworteld en kunnen dus niet meer zoveel wind vangen. Wanneer we dieper willen wortelen en steviger en flexibeler willen zijn, dan rijst de vraag: ‘Wie ben ik?’ of  ‘Wie zijn wij?’. Met name die laatste vraag wordt de vraag van de 21e eeuw, daar waar de vraag ‘Wie ben ik?’ de vraag van de 20e eeuw was.

 

Of om het nog groter te maken in de woorden van Charles Darwin, Het is niet de sterkste soort die overleeft, noch de meest intelligente. Het is degene die zich het beste kan aanpassen.”

 

Wanneer jij en je praktijk in staat zijn om ruimte en aandacht te creëren om nu na te denken over hoe jullie willen dat jullie team en praktijk er over een paar jaar uitzien, dan hebben jullie aandachtig stil te staan bij het proces waar we nu in zitten en wat jullie daarvan willen leren, meenemen, achter jullie laten. Maak aantekeningen en bespreek hoe je de komende jaren wilt werken aan het nieuwe normaal. Dan raak je dieper geworteld, is er meer verbinding in het team en met je klanten, en ben je zeker veel veerkrachtiger. En je behoort dan niet tot de praktijken die geen dierenartsen kunnen vinden, maar tot de praktijken waar dierenartsen juist graag willen werken.

 

Want wees eerlijk jij wilt toch ook liever bij een diepgewortelde, flexibele, zichzelf kennende praktijk horen die onderdeel uitmaakt van een ecosysteem. Die het ‘ik’ weet te vertalen naar het ‘wij’?

 

Binnenkort zullen we een Webinar organiseren over het onderwerp ‘het oude normaal’ versus het ‘nieuwe normaal’. Klik hier en lees meer!

 

Onze tip voor nu: leg een teamdagboek aan met twee vragen:

 

  • Wat willen we behouden van wat we vandaag hebben gedaan voor het ‘nieuwe normaal’?
  • Wat zou het kosten/opleveren als we datzelfde niet meer zouden doen?

 

Laat iemand elke maand een samenvatting maken en bespreek dit met het gehele team.

Maak vervolgens een actieplan met geld, tijd en middelen om hierin een beweging te maken. En, oh ja, het excuus dat je geen tijd hebt, zal alleen maar maken dat je steeds minder tijd krijgt…

 

Succes!

Auteur: Tijn Bettink en Josan van Zijp,Spaarne Veterinair & Spaarne HR advies (Spaarneveterinair.nl Spaarnehradvies.nl)